Ana sayfa → Birleşmiş Milletler Antlaşması → Bölüm XII

Bölüm XII: Uluslararası Vesayet Rejimi
Ĉapitro XII: La internacia kuratorecosistemo

Giriş, I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX,
X, XI, XII, XIII, XIV, XV, XVI, XVII, XVIII, XIX

Madde 75

Birleşmiş Milletler örgütü, daha sonra yapılacak özel anlaşmalar gereğince vesayet rejimine sokulabilecek bölgelerin yönetim ve gözetimi için, kendi yetkisi altında bir uluslararası vesayet rejimi kuracaktır. Bu bölgeler bundan böyle “vesayet altında bölge” adıyla anılmaktadırlar.

Artikolo 75

La Unuiĝintaj Nacioj starigas sub sia aŭtoritato internacian sistemon de kuratoreco por la administrado kaj superrigardo de la suverenaj teritorioj, kiuj surbaze de postaj unuopaj interkonsentoj estas aligotaj al tiu ĉi sistemo. Tiuj suverenecaj teritorioj estas en la sekvo nomataj teritorioj sub kuratoreco.

Madde 76

İşbu Antlaşma'nın 1. Madde'sinde belirtilen Birleşmiş Milletler'in Amaçları'na uygun olarak vesayet rejiminin temel hedefleri şunlardır:

  1. Uluslararası barış ve güvenliği pekiştirmek;
  2. Vesayet altındaki bölgelerde yaşayan insanların siyasal, ekonomik ve sosyal bakımdan ilerlemelerini ve eğitim alanında gelişmelerini kolaylaştırmak; her bölge ve halkına özgü koşulları, ilgili halkların özgürce dile getirdiği özlemleri ve her vesayet anlaşmasında öngörülebilecek hükümleri de gözönünde tutarak, bu bölgeler halklarının kendi kendilerini yönetmelerini ya da bağımsızlığa doğru giderek gelişmelerini kolaylaştırmak;
  3. Irk, cinsiyet, dil ya da din ayrımı gözetmeksizin herkesin insan haklarına ve temel özgürlüklerine saygı gösterilmesini teşvik etmek ve dünya halklarının karşılıklı bağımlılığını geliştirmek; ve
  4. Sosyal, ekonomik ve ticari alanlarda bütün Birleşmiş Milletler üyeleri ile onların uyruklarına eşit davranılmasını sağlamak ve, yukarıda belirtilen amaçların gerçekleştirilmesini engellememek ve 80. Madde hükümleri saklı kalmak koşuluyla, adalet dağıtımında da bu sonunculara eşit davranılmasını sağlamak.

Artikolo 76

En akordo kun la celoj de la Unuiĝintaj Nacioj nomataj en la artikolo 1 de tiu ĉi Ĉarto la kuratorecosistemo servas precipe al jenaj celoj:

  1. Firmigi la mondpacon kaj la internacian sekurecon;
  2. Antaŭenigi la politikan, ekonomian, socian kaj edukan progreson de la loĝantoj de la teritorioj sub kuratoreco tiel ke tio respondas al la apartaj kondiĉoj de ĉiu el tiuj suverenecaj teritorioj kaj de ties loĝantaro kaj al ties libere esprimitaj deziroj kaj kiel projektite en la tiurilataj kuratorecaj interkonsentoj;
  3. Stimuli la respekton al la homrajtoj kaj fundamentaj liberecoj por ĉiuj sen distingo de raso, de sekso, de lingvo aŭ de religio kaj fortigi la konscion de reciproka dependeco de la popoloj de la mondo;
  4. Certigi la egalecan traktadon de ĉiuj membroj de la Unuiĝintaj Nacioj kaj de iliaj ŝtatanoj en sociaj, ekonomiaj kaj komercaj aferoj kaj la egalecan traktadon de tiuj ŝtatanoj en la jura administro, tamen sen ĝeni la realigon de la antaŭe nomitaj celoj; la artikolo 80 restas netuŝita.

Madde 77

  1. Vesayet rejimi, aşağıdaki kategorilere giren ve vesayet anlaşmaları gereğince bu rejime sokulabilecek bölgelere uygulanacaktır:
    1. şu anda manda altında bulunan bölgeler;
    2. İkinci Dünya Savaşı sonucunda düşman devletlerden ayrılabilecek bölgeler;
    3. Yönetimlerinden sorumlu devletlerce gönüllü olarak bu rejime sokulan bölgeler.
  2. Yukarıda belirtilen kategorilere giren bölgelerden hangilerinin, hangi koşullarda vesayet rejimine sokulacağı, daha sonra yapılacak bir anlama ile belirlenecektir.

Artikolo 77

  1. La kuratorecosistemo aplikiĝas al la suverenecaj teritorioj apartenantaj al la sekvaj grupoj, en la mezuro en kiu ili estas surbaze de kuratorecaj interkonsentoj aligitaj al tiu ĉi sistemo:
    1. Aktuale ekzistantaj mandat-teritorioj;
    2. Suverenecaj teritorioj, kiuj sekve al la Dua Mondmilito estas detranĉataj de malamikaj ŝtatoj;
    3. Suverenecaj teritorioj, kiuj de la ŝtatoj respondecaj pri ilia administrado estas libervole aligitaj al la sistemo.
  2. La determinado, kiuj suverenecaj teritorioj el la nomitaj grupoj estas aligotaj al la kuratorecosistemo kaj kiuj dispozicioj validas por ili, estas rezervita al posta interkonsento.

Madde 78

Birleşmiş Milletler üyeleri arasındaki ilişkiler egemen eşitlik ilkesine dayalı olacağına göre, Birleşmiş Milletler'e üye olan ülkelere vesayet rejimi uygulanmayacaktır.

Madde 79

Vesayet rejimine sokulacak her ülke bakımından vesayet koşulları ve bu düzene getirilebilecek tüm değişiklik ve düzeltmeler, Birleşmiş Milletler'in bir üyesinin mandası altında bulunan bölgeler sözkonusu olduğunda mandater devleti de içine almak üzere, doğrudan doğruya ilgili devletler arasında yapılacak bir anlaşmanın konusunu oluşturacak ve 83. ve 85. Maddeler uyarınca onaylanacaktır.

Artikolo 78

La kuratorecosistemo ne aplikiĝas al suverenecaj teritorioj, kiuj fariĝis membro de la Unuiĝintaj Nacioj; la rilatoj inter membroj baziĝas sur la respekto de la principo de la suverena egaleco.

Artikolo 79

Por ĉiu suvereneca teritorio aligota al la kuratorecosistemo la kuratorecaj disponoj inkluzive de ĉiuj iliaj ŝanĝoj kaj kompletigoj estas interkonsentotaj de la rekte koncernataj ŝtatoj, al kiuj apartenas ankaŭ, ĉe mandataj teritorioj de membro de la Unuiĝintaj Nacioj, la mandatpotenco, en formo de traktato; ili bezonas la permeson laŭ la artikoloj 83 kaj 85.

Madde 80

  1. 77, 79 ve 81. Maddeler uyarınca yapılan ve bölgelerden herbirini vesayet rejimine sokan özel vesayet anla malarında saptanabilecek noktalar dışında ve bu anlaşmalar yapılıncaya dek, bu Bölüm'ün hiçbir hükmü herhangi bir devletin ya da herhangi bir halkın herhangi bir hakkını ya da Birleşmiş Milletler üyelerinin taraf bulunabileceği yürürlükteki uluslararası belgelerin hükümlerini, ister dolaylı ister dolaysız olarak herhangi bir biçimde değiştirecek tarzda yorumlanamaz.
  2. Bu Madde'nin 1 . paragrafı, manda altında olan ve di er bölgelerin 77. Madde'de öngördüğü üzere vesayet sistemine alınması için yapılacak müzakerelerin ve varılacak anla maların geciktirilmesi ya da ertelenmesi için gerekçe oluşturacak biçimde yorumlanamaz.

Artikolo 80

  1. En la mezuro en kiu en apartaj, surbaze de la artikoloj 77, 79 kaj 81 faritaj kuratorecaj traktatoj por aligo de la kuratora teritorio en la kuratorecosistemon ne estas disponita io alia kaj en la mezuro en kiu tiaj traktatoj ankoraŭ ne estas faritaj, tiu ĉapitro estas interpretenda ne tiel kvazaŭ ĝi ŝanĝus rekte aŭ nerekte la rajtojn de ŝtatoj aŭ popoloj aŭ validajn internaciajn interkonsentojn, kies subskribintoj estas membroj de la Unuiĝintaj Nacioj.
  2. El alineo 1 dedukteblas pravigo atendigi aŭ prokrasti intertraktadojn pri traktatoj pri la en la artikolo 77 menciita aligo de mandataj teritorioj kaj aliaj suverenecaj teritorioj en la kuratorecosistemon aŭ la subskribon de tiaj traktatoj.

Madde 81

Vesayet anlaşması, her durumda, vesayet altındaki bölgenin hangi koşullar altında yönetileceği konusunu kapsar ve yönetimi üzerine alacak makamı gösterir. Bundan böyle “yönetimden sorumlu makam” adıyla anılacak olan bu makam, bir ya da birkaç devletten oluşabileceği gibi, örgütün kendisi de olabilir.

Madde 82

Bir vesayet anlaşması, 43. Madde uyarınca yapılan herhangi bir özel anlaşmayı ya da anlaşmaları zedelemeksizin, vesayet anlaşmasının uygulandığı vesayet altındaki bölgenin tümünü ya da bir kesimini içine alan bir stratejik bölgeyi ya da stratejik bölgeleri gösterebilir.

Artikolo 81

Ĉiu kuratoreca traktato entenas disponojn, laŭ kiuj la kuratoreca teritorio estas administrenda, kaj nomas la administrantan suverenon. Tiu, en la sekvo nomata "administra potenco", povas esti ŝtato aŭ ŝtataro aŭ la Organizo mem.

Artikolo 82

Ĉiu kuratoreca traktato povas nomi unu aŭ plurajn strategiajn zonojn, kiuj ampleksas la tutan kuratorecan teritorion, por kiu validas la traktato, aŭ parton de ĝi; apartaj traktatoj laŭ artikolo 43 restas netuŝataj.

Madde 83

  1. Vesayet anlaşması koşullarının onaylanması, bunların değiştirilmesi ve düzeltilmesi de içinde olmak üzere, Birleşmiş Milletler'in stratejik bölgelere ilişkin tüm görevleri, Güvenlik Konseyi'nce yerine getirilir.
  2. 76. Madde'de belirtilen temel hedefler stratejik bölgelerden herbirinin halkı için de geçerlidir.
  3. Güvenlik Konseyi, vesayet anlaşmalarına uygun olarak ve güvenlik gerekleri saklı kalmak koşuluyla, Birleşmiş Milletler'in vesayet rejimi uyarınca yüklenmiş olduğu siyasal, ekonomik, sosyal ve eğitsel görevlerin stratejik bölgelerde yerinde getirilmesinde Vesayet Meclisi'nin yardımından yararlanacaktır.

Artikolo 83

  1. Ĉiujn taskojn de la Unuiĝintaj Nacioj rilate strategiajn zonojn, inkluzive de la permeso de la kuratorecaj traktatoj kaj de iliaj ŝanĝoj kaj aldonoj, prizorgas la Konsilio pri Sekureco.
  2. La ĉefaj celoj nomataj en la artikolo 76 validas ankaŭ por la loĝantaro de ĉiu strategia zono.
  3. Kun konsidero de la kuratorecaj traktatoj la Konsilio pri Sekureco uzas, kun rezervo de la sekurecaj necesoj, la subtenon de la Kuratoreca Konsilio, por plenumi, en la kadro de la kuratorecosistemo, tiuj taskojn de la Unuiĝintaj Nacioj, kiuj koncernas politikajn, ekonomiajn, sociajn kaj edukajn aferojn en la strategiaj zonoj.

Madde 84

Vesayet altındaki bölgenin uluslararası barış ve güveliğin korunması konusunda kendi payına düşeni yerine getirmesini sağlamak, yönetimden sorumlu makamın görevidir. Bu amaçla, yönetimden sorumlu makam, Güvenlik Konseyi'ne karşı bu konuda üstlendiği yükümlülükleri yerine getirmek ve aynı zamanda yerel savunmayı sağlayıp vesayet altındaki bölgelerde dirlik ve düzeni korumak için vesayet altındaki bölgelerden gönüllü birlikler, kolaylıklar ve yardım sağlayabilir.

Artikolo 84

La administra potenco havas la devon zorgi pri tio ke la kuratoreca teritorio faru sian kontribuaĵon por la konservado de la mondpaco kaj de la internacia sekureco. Tiucele ĝi povas uzi libervolajn militfortojn, facilaĵojn kaj subtenon de la kuratoreca teritorio, por plenumi la devojn, kiuj ĝi transprenis tiurilate antaŭ la Konsilio pri Sekureco, kaj por certigi la lokan defendon kaj la konservadon de juro kaj ordo ene de la kuratoreca teritorio.

Madde 85

  1. Vesayet anlaşmaları koşullarının kabul edilmesini, bunların değiştirilmesini ya da düzeltilmesini de içermek üzere, stratejik bölge olarak gösterilmemiş tüm bölgelere ilişkin vesayet anlaşmaları konusunda Birleşmiş Milletler'e düşen görevler Genel Kurul'ca yerine getirilir.
  2. Genel Kurul'un yetkisi altında hareket eden Vesayet Meclisi, bu görevlerin yapılmasında Genel Kurul'a yardım eder.

Artikolo 85

  1. La taskoj de la Unuiĝintaj Nacioj rilate la kuratorecajn teritoriojn por ĉiuj regionoj ne nomatajn strategiaj, inkluzive de la permeso de la kuratorecaj traktatoj kaj iliaj ŝanĝoj kaj kompletigoj, estas prizorgataj de la Ĝenerala Asembleo.
  2. Ĉe la plenumado de tiuj taskoj la Ĝenerala Asembleo estas subtenata de la Kuratoreca Konsilio kiu agas sub ĝia aŭtoritato.
Tradukis Vilhelmo Lutermano
Giriş, I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX,
X, XI, XII, XIII, XIV, XV, XVI, XVII, XVIII, XIX

Portfolio